Diyet: fazla kilosu olan bireylerin ideal kilosuna ulaşmalarını sağlamak, çok zayıf bireylerin kilo almalarını sağlayarak ideal kilo değerine kavuşmalarını sağlamak, kalp hastalığı, diyabet, böbrek yetmezliği gibi kronik hastalıkları olan bireylerin hastalıklarına uygun beslenme programları hazırlamak ve bu hastalıklarda nasıl besleneceklerini, nelere dikkat etmesi gerektiğini kişilere öğreterek hazırlanan, kişilerin kilo,  boy ve yaşları göz önüne alınarak hazırlanan kişiye özgü sağlıklı beslenme programıdır.

1 AYDA KAÇ KİLO VERMEK İDEALDİR?

Ayda 3,5- 4 kilo vermek sağlık için önerilen kilo kabıdır. Fakat bir ayda verilen kilo; kişinin başlangıç kilosuna, metabolizma hızına ve yapılan fiziksel aktivitelere göre değişmektedir.

FİZİKSEL AKTİVİTE

Kişilerin diyet yaparken fiziksel aktivite de yapmaları çok önemlidir. Fiziksel aktivite fazla kiloların daha kısa sürede gitmesinde, diyet yaparken özellikle fazla kilolu bireylerde oluşabilecek sarkmaların önlenmesinde, vücudun sıkılaşmasında yardımcıdır. Düzenli yapılan fiziksel aktivite kalp sağlığını korumakta, iyi kolesterol dediğimiz HDL kolesterol seviyesini artırmakta kötü kolesterol LDL yi ise azaltmakta, kan şekerini düzenlemekte ayrıca psikolojik olarak da kişiyi rahatlatmakla birlikte zihin ve beden sağlığını korumaktadır. Ayrıca kronik rahatsızlığı olan ya da eklem romatizmal hastalığı olan bireylerin doktorlarına danışarak kendilerine en uygun fiziksel aktiviteleri yapmaları önerilmektedir.

POPÜLER DİYETLER SAĞLIKLI MI?

Popüler diyetler daha çok düşük karbonhidrat yüksek protein içeriğinin olduğu ya da tek besinin tüketimine dayalı olan şok diyetlerdir. Öncelikle kalorisi düşük diyetlerdir. Kalorinin azlığı sebebiyle kişi kısa sürede kilo verir fakat verilen bu kilo daha çok kas  ve sudandır. Bizim ise diyetlerde hedeflediğimiz kas ve su kaybının olmaması tam aksine vücuttaki yağın azaltılması ve  bu yağın  kasa çevrilmesidir. Ayrıca verilen bu kilolar yağdan verilmediği için kısa sürede de geri alınmaktadır. Bu diyetlerde yeterli ve dengeli beslenme olmadığı için vücutta vitamin mineral yetersizlikleri ve buna bağlı oluşan problemler, sıvı elektrolit dengesizlikleri görülür. Düşük karbonhidrat alımına bağlı olarak yeterli lifin alınmaması sebebiyle bağırsak problemleri, kabızlık, sindirim güçlüğü görülebilir. Yüksek protein alımına bağlı ise vücutta üre, ürik asitin artması ve böbreklerin zorlanması söz konusudur. Bu yüzden de özellikle böbrek yetmezliği yaşayan hastalarda bu ciddi bir sorun oluşturmaktadır. Yüksek protein alımı demek bu proteinle birlikte vücudumuza hayvansal yağları almak da demektir ve bu kolesterolün yükselmesi anlamına gelir. Kısacası şok diyetler vücudumuz için sağlıksızdır. İnternetten bulunan veya duyulan diyetler yapılmamalı mutlaka diyetisyene gidilerek sağlıklı beslenme programı oluşturulmalıdır. Unutulmamalıdır ki diyet kişiye özeldir ve bu sebeble kişiye özel planlanmalıdır.

BİRKAÇ POPÜLER DİYET ÖRNEĞİ:

KETOJENİK DİYET

Ketojenik diyet düşük karbonhidrat, yüksek yağ ve yeterli protein esasına dayanmaktadır. Özellikle epilepsi hastalarına tedavi amacıyla uygulanan bir diyettir. Doktor veya diyetisyeniniz önermedikçe yapılmamalıdır. Yan etkileri:

• Düşük karbonhidrat alınması yani yeterli posanın alınmamasıyla oluşan kabızlık
• Yüksek yağ içeriği sebebiyle kolesterol değerlerinin artması ve buna bağlı olarak kalp damar hastalıkları riskinin artması
• Kalsiyumun atımına bağlı oluşan osteoporosis
• Hiperürisemi ve ürik asit taşlarının oluşması
• Sıvı elektrolit dengesi bozukluğu

ALKALİ DİYET

Protein alımının yasak olduğu karbonhidrat tüketiminde düşük gilsemik indeksli olanların serbest, rafine karbonhidratın özellikle de şekerin yasak olduğu, alkali meyvelerin serbest ve daha çok sebze tüketimine dayanan bir diyettir. Zararları:

• Vitamin ve mineral yetersizlikleri
• B₁₂ vitamininin eksikliği ve buna bağlı olarak görülen anemi, unutkanlık
• Demir eksikliği
• Ca eksikliği

DUKAN DİYETİ

Düşük karbonhidrat, yüksek protein alımına dayanan bu diyet atak evresi, seyir evresi, güçlendirme evresi ve koruma evresi olmak üzere 4 evreden oluşuyor. Evet bu diyet de yüksek protein sebebiyle hızlı kilo verdirir ama bu yine bizim istemediğimiz kas ve sudan olmaktadır. Gelelim zararlarına:

• Aşırı protein tüketimine bağlı olarak yağın da vücuda alınması ve kolesterolün artması
• Yüksek protein alımına bağlı gut hastalığı riski
• Fazla proteinin böbreklere yük oluşturması ve böbrek hastalıkları riski
• Kandaki ürenin artması
• Düşük karbonhidrat alımına bağlı olarak vücuda alınan lifin azalması ve sonrasında oluşan kabızlık
• Protein alımının fazla olmasına bağlı oluşan kas erimesi
• Proteinin fazla olması aşırı susamaya yol açar ve sonrasında içilen su böbrekleri yorar
• Vitamin ve mineral eksikliği gözlenir